بسم الله الرحمن الرحیم
اَللّهُمَّ عجّل لولیک الفَرَج
(سال جهاد اقتصادی)
برگرفته ازدرس اقتصاداسلامی آیت الله نکونام مدرسه فیضیه اسفندماه 1389
اقتصاد مهمترین علمی است که مسلمان باید یادبگیرد اقتصاد ازاصول دیانت است ازفروع نیست.معنی اقتصاد اسلامی چیست؟اقتصاد یعنی چه؟،الکمال کل الکمال التفقه فی الدین وتقدیر المعیشه. خدا واقتصاد. معیشت یعنی زندگی تقدیرالمعیشه یعنی اقتصادزندگی اندازه گیری نسبت به زندگی.
یک صدتومانی راهم درپارچه بپیچد رکوداست.همین که سرمایه می چرخدرزق است چه خودش استفاده کند چه دیگری ،این رزق است.یک فقیر باید اقتصاد داشته باشد .یک غنی هم باید اقتصاد داشته باشد.ثروتش راتبدیل به رزق کند چه درزندگی خودش ،چه چرخش درزندگی دیگری ،این می شودرزق.(ایجادکار).ثروتمند وقتی ثروت رابه چرخش بیندازد هم رزق برای دیگران است هم رزق برای خودش.اقتصادمدیریت وچینش ثروت است، اقتصاد چینش وچرخش سرمایه است.سرمایه بایدمصرف شود ،اسراف نشود،انبوه نشود وچینش پیداکند.اقتصاد علم چینش دارایی است.اگرعلم اقتصاد نداشته باشیم نمی توانیم ازامکانات استفاده کنیم ثروت وامکانات نفله می شود،هدر می رود .اگر شما ده هزار تومان هم درخانه داری نگذار راکد باشد آن رابه حرکت بینداز حال بوسیله قرض دادن ، هدیه ،ایجاد کار،و....این پانصد تومان که بچه شما درقلک می اندازداین احتکاراست .آنی که انباشته می شود انبار می شود رزق نیست این احتکار است.این خارج کردن از چرخه است اقتصادچینش وچرخش سرمایه است.چرخش سرمایه اقتصاداست .پنهان کردن رکوداست. کرامت براساس اقتصاد است کسی که اقتصادنداشته باشد به گدایی وفقروفساد گرفتار می شود.قدرت وتوانمندی براساس اقتصاداست .کشورهای اسلامی باآن همه دارایی فقیر ندچون اقتصادندارندضایع می شوند.کسی که دنیایش خرابه آخرتش هم خرابه .من کان فی هذه اعمی فهو فی الاخره اعمی .کسی که اقتصاد ندارد نفله می کند.
رزق آن مایه ای است که درزندگی مصرف می شودمثل خون که حیات راسامان می دهدرزق آن خونی است که درجامعه تزریق می شود .120 موردرزق درقرآن کریم آمده است رزق حلال، رزق حرام.سرمایه همه اش رزق نیست رزق آنی است که مصرف می شود.امکانات می شوددارایی.دارایی وسرمایه رزق نیست مال شمانیست .مال شما آنی است که مصرف می کنید.رزق آن است که متحرکه.رزق آنی است که چینش بدهی قرض بدهی .وقتی که راکدشد می شود امکانات، رزق نیست .سلب توفیق می شود وقتی عشرامثالها نشد.(درراه خیر بکارگرفته نشد.)آنچه که مدیر چرخش می دهد می شود اقتصاد.ثروت مثل خون است اگرمصرف بیهوده کردی اسراف است .اگرراکد شد می میرد. زیادخوردن ازمصادیق اسراف است.بسیاری ازامراض مال اسراف است رزق رابدجور مصرف کرده کلیه اش خراب می شود.رزق هم مادی ومعنوی است.رزق آن چیزی است که به حرکت درآیدچه قرض بدهد،معامله کند ،دیگران بامال اوکارکنند.مضاربه هبه قرض و....که درکتب فقهی آمده است .این ارزش دارد.اقتصادعلم چینش دارایی است .اقتصاددارایی رابه صورت رزق درمی آورداگرکسی نتوانست دارایی خودش رابه چرخش درآورداین رزق نیست.شیرینی سرمایه به این است که رزق شود.اگر علم اقتصاد نداشته باشیم ازامکانات نمی توانیم استفاده بکنیم.اقتصادغیرازدارایی است. دارایی همان ثروت است اقتصاد اسلامی براساس رزق الله وسرمایه پروردگارایجادمی شود،همه ازآن خداست لله مافی السموات ومافی الارض شما وکیل خدا می شوی سخرلکم مافی السموات والارض .اقتصاداسلامی خدامحوری است ،رزق محوریست.اقتصاد اسلامی ،تولید ،مصرف وچرخش است .اقتصاداسلامی یک سیستم است درمقابل دوسیستم رایج جهان .
اسلام باسرمایه مخالف نیست .اسلام سرمایه ی باکرامت رااساس قرارداده ،اسلام سعی وکوشش راامضاکرده است.سعی انسان مال خودشه.سوره نجم نفی سوسیالیسم است. درهرزمینه می توانید حرکت وتلاش کنید.ان سعیکم لشتّی اسلام بااستثمارمخالف است .سیستم اقتصادی اسلام باانباشتن ،وگنج کردن وکنز مخالف است.بارکودواستفاده نکردن ازسرمایه وتفاخر به آن مخالف است .جمع میکند که بگوید من سرمایه دارم.پنهان کردن سرمایه (طلا وپول و...)زندگی وجامعه رابه رکود می کشاند.سرمایه برای پنهان کردن نیست. چه طلارا زیر زمین کنید چه پهِن را.سرمایه رابکاربیندازید دیگران هم نفع ببرندسود خودتوست کارایجادکردی شدی رازق وده برابر برایت ثواب می نویسند .یعنی باسرمایه ات آخرت خودراساخته ای . تولیدکن وبده به دنیا. .فقیر هم باید اقتصاد داشته باشد ثروتمندهم باید اقتصاد داشته باشدازخانه خودت شروع کن . شما صدهزار تومان هم درخانه داری نگذار راکد باشد آن رابه حرکت بینداز.تولید کن اگراهل علم هستی کتاب مفید وموردنیاز بنویس .اسلام هم تلاش وتولید راپذیرفته توزیع ثروت راهم پذیرفته است.تنهاسودجویی نیست،کرامت ،سلامت روحی، روانی انسان رادرنظر می گیرد.لولاالفقرالهلک الاغنیاءاگرفقرا نباشند اغنیا نمی توانندزندگی کنندتوزیع سرمایه باکرامت هرکه بیشتر درمی آورد بیشترتوزیع می کند(حضرت علی علیه السلام نخلهای زیادی کاشت ووقف نمودچاه حفرمی نمود ووقف فقرا می کرد.)
اقتصاداسلامی ماهیتش غیرازسرمایه داری وکمونیست است، اقتصاد اسلامی نه سرمایه داری است ونه کمونیستی ،باآنها متضاداست.دراقتصاد اسلامی به حرام می رسد می گوید مالیت نداردانسان مالک حرام نمی شود.دراسلام مالکیت توزیع است.وفی اموالهم حق للسائل والمحروم حق سائل ومحروم است باید بپردازند مالک خداست. ودرمی آوری باید خمسش رابدهی ،باید زکاتش رابدهی واجب ومستحبش راباید بدهی. سرمایه داری سودجویی است هرفسادی میخواهی بکن سود دربیاور.کمونیست هیچ کس ازمردم رامالک نمی داند .دولت مالکی است. هیچ کی مالک نباشد یعنی چه ؟.اسلام می گوید :لیس للانسان الا ماسعی تلاشش برای خودش است.کمونیستها ،مردم رامی دهند بخورند چیزی نمی توانند ببرند.همینکه سرمایه راازمردم می گیرنداین خلاف فطرت است.اقتصاداسلامی خدامالکی است.خدا میفرماید: سخرلکم من گفتم مال شما باشد انسان می شود مالک .مالکیت توزیع است.مالکیت رزق است ماخودمان درنمی آوریم، خدارزق می دهد.خدارزّاقی است یعنی هرچه داریم ازخدا به ما می رسد.خدارزق رامی دهد.
120 آیه درقرآن راجع به رزق است.آنی که مصرف می شودرزق است .آنچه اسراف می شود رزق نیست حرام است .قرض وهدیه مصرف رزق است. اسراف رزق حرام است .آنی که انباشته وانبار می شود رزق نیست ، احتکار است .کنزاست.این خارج کردن از چرخه است.
اسلام می گوید، امام حسن مجتبی علیه السلام هنگام شهادت به اصبغ بن نباته می فرماید:کُن للدّنیا کَانکَ تعیشُ اَبَد ًا وکُن للاخِره کَانک تموتُ غَد ًابرای دنیا آنچنان کارکن که تاابد می مانی مثل اینک همیشه می خواهی زندگی کنی تلاش کن پول درآورولی انباشته نکن. وبرای اخرتت همچه کارکن مثل اینکه فردا می میری مردن راهم مواظب باش مثل اینکه فردا می میری یعنی وقت مردن بدهکارنباش وقتی خواستی بمیری مشکل نداشته باشی ازخانه بیرون می آیی مثل اینکه دیگه برنمی گردی،یعنی کارهایت را درست کن ،سامان بده که گرفتار نشوی. بااندک تصرف
حسین | 5:1 عصر - جمعه 90/1/19